Wednesday 12 August 2009

skui la agordon


En konciza vortaro de la angla lingvo oni frontas dilemon ĉe derivaĵoj kaj kunmetitaj vortoj, eĉ foje ĉe fleksiaj formoj. Ĉu la uzanto povos mem krei la esperantan ekvivalenton laŭbezone, aŭ ĉu la vortaristo listigu ilin?
Ĝenerale mi ignoras ilin se la senco de la tuto egalas al la senco de la sumo de la partoj, Sed se ne, utilas enmeti ilin.
En la unua eldono kompreneble listiĝis set — longa artikolo, kun amaso da diversaj esperantigoj; sed ne listiĝis setting (la fleksio -ing ĝenerale respondas al -anta aŭ al -ado).
La bildo montras the setting sun (la subirantan sunon).
Tamen setting havas ankaŭ siajn proprajn sencojn. Ĝi povas esti la loko, kie io okazas (kaj aparte, kie okazas la eventoj de romano). Ĝi povas esti la pozicioj, en kiujn oni metas la regilojn de maŝino, precipe komputilo. Ĝi povas esti la metalo, kiu tenas la gemon de juvelo. Ĝi povas esti la muziko, per kiu oni akompanas ekzemple poemon aŭ preĝon.
Do mi aldonis novan kapvorton:
setting loko; fono; agordo; kadro; muzikaranĝo

Simile, en la unua eldono aperis shake (sku-i, -iĝi). Por la dua eldono mi decidis aldoni du novajn kapvortojn. La unua rilatas nur al la usona angla.
shakedown ĉantaĝo; serĉado; alkutimiĝa periodo; fina provado
shakeup granda reordigo

En la unua eldono troviĝis smoke (fumo) kaj screen (ekrano), sed ne la kunmetaĵo smokescreen. Ĝi povas esti milita ago, kovri la batalkampon per fumo tiel ke la malamikoj ne povu vidi kio okazas; aŭ, pli ofte, ĝi estas uzata metafore. Mi metis por la dua eldono
smokescreen fumnebulo; vualo, preteksto

— —
Parenteze, mi ŝanĝis la agordon (settings) de ĉi tiu blogo por ke oni povu lasi komenton eĉ sen esti registrita.

1 comment:

  1. Ne forgesu "smogo"... kaj "anzino" (vidu che la reaktivighanta blogavortaro.blogspot.com )

    Jorge Camacho

    ReplyDelete