Thursday 18 June 2009

Panĝabo


Ĉu Panĝab/o estas loko (resp. lando, provinco, ŝtato, regiono) aŭ homo? (Ĉar ne temas pri sendependa lando, tiu vorto ne estas menciita en la lastatempe aperinta Listo de Rekomendataj Landnomoj de la Akademio de Esperanto.)

Vikipedio ne havas dubon.
Historia Panĝabo (panĝabe: ਪੰਜਾਬ, panjāb, Punjab) estis iama provinco de Brita Hindio, kiu estis dividita en 1947 en okcidentan (pakistanan) kaj orientan (baratan) parton.

Panĝabo estas subŝtato en norda Barato. Ĝi estas nur parto de pli ampleksa areo kiu kuŝas ponte sur Pakistano kaj Barato.

La nomo devenas de la persa panĝ (پنج) ‘kvin’ kaj āb (آب) ‘akvo’, do signifas “(lando) de la kvin riveroj”. La unua elemento donis al ni ankaŭ la vorton punĉ/o, etimologie trinkaĵo el kvin ingrediencoj; la dua elemento parencas al nia akv/o.
(La hindia-urdua-panĝaba mallonga a estas fonetike [ə], kiu en la angla projekciiĝas al [ʌ], kiel same en la hinddevenaj anglaj vortoj pukka, pundit. Sed iuj anglalingvanoj trompiĝas de la skribo u kaj prononcas [pʊndʒɑːb] anstataŭ la pli konsekvenca [pʌndʒɑːb]. Ĉe nia punĉ/o — angle punch [pʌntʃ] — la esperanta vorto spegulas la skriban anglan formon.)

Tamen PIV registras panĝab/o kiel nomon ne de loko sed de ɡento.
panĝab/o. Ano de la ĉefa gento de (P)~io. (P)~io. Lando, trafluata de Induso, k dividita inter Hinda Unio k Pakistano.

Tio ŝajnas al mi esti ne bona. Eĉ PIV mem konfuziĝas, ĉar aliloke ni trovas
siĥ/o, sik/o Membro de hinda komunumo, fondita en Panĝabo ĉ. 1500 kiel monoteista sekto.

Jes, Panĝabo estas loko.

1 comment: